مورخان ایرانی چنگیز و جانشینانش را دادگستر و دينپرور خواندهاند و آنان را از تبار نور و دارندة فره ایزدی میدانستند. به دو روایت در این باب از دو مورخ ایرانی توجه کنید.[1]
در ديوانهای شاعران معاصر فارسي به سهولت ميتوان سير تکوین سبك از تقلید اولیه به سوی شخصی شدن را ديد.
الف) سهراب سپهري
ب) اخوان ثالث
ج) شفيعي كدكني
سبك پديدهاي نيست كه يكباره و بالبداهه شكل بگيرد. بلكه در گذر زمان آرام و آهسته، مراحل سه گانۀ تقليد تا استقلال و فرديت را طي ميكند. به دیگر سخن، ملكة سبكي شخص به تدريج شكل ميگيرد و به مرحلهاي ميرسد كه شيوة بیان وي از ديگران متمایز ميشود.
تمهیدات را که مینویسم
جملههایم مرا میربایند
واژههای پریدهرنگ
پارههای جان مناند
که این چنین از آگاهیام میرمند.
جملهها بُرادههای روح مناند
که از تملک من بیرون میروند.
صدای سوزان من
در متن مرکب وکاغذ خاکستر میشود
و سایهی صدایم سالیان سال
در کاغذهایی که از سپهسالار گدایی کردهام[i]
شعلهور خواهد ماند.
مشهد اردیبهشت 1388
حافظ از زمرة شاعرانی است که هنگام مرگش از خود دیوانی به جا نگذاشته است. اشعار وی در طول زمان به تدریج گردآوری شده و هنوز هم صحت انتساب برخی اشعار به وی محل بحث است. متنهایی از زمان حیات حافظ در سدة هشتم هست که ابیات پراکندهای از وی بنا به ضرورتهایی درج کردهاند. نخستین ابیات حافظ در جنگی که مسعود متطبب .....