در این جدول شمایی از نسبت سبکهای فارسی با گفتمانهای مسلط هر دوره تنظیم شده است:

قطعاً این جدول دقیق نیست و دوستان می توانند بر آن چیزی بیفزایند ای بکاهند:

نام سبک

گفتمان مسلط

ارزشها و مبانی نظری

خراسانی: درباری

سلطنت

ذهنيت اقتدارگرای فاتح دربار ، شادنوشی و طبيعت ستايی

خراسانی: حماسی

ملی‌گرایی

بازشناسی هویت ملی، گفتمان ملیت، هویت‌اندیشی

آذربايجانی / ارانی

فضل‌گرایی

غلبة دانش‌های عصری، دین‌داری

عراقی

عرفان‌گرایی

ايده‌آليسم صوفيانه، دنياگريزی، نمادگرایی

تيموری

تقلید

نظیره‌گویی، تفنن ادبی، معماگویی، جوابگویی شاعران بزرگ

مکتب وقوع

واقع‌نگری

واقعگرايی اجتماعی، ظهور طبقة پيشه‌ور،

سبک اصفهانی

‌ذهن‌گرایی

نازک‌خیالی، مضمون‌تراشی، کشف تناسب‌ها، استعاره‌گرایی

طرز خیال هندی

ذهن‌گرایی

افراط در خیال‌تراشی، پیچیده‌گویی، بی‌معناگویی

سبک بازگشت

سلطنت

ارزشهای درباری، بازگشت به الگو‌های ادبی کهن (خراسانی)

سبک مشروطه

نوگرايی نقادانه

نقادی سنت، تجددخواهی به شیوة غربیان

شعر نیمایی

نخبه‌گرایی

فردگرایی، ابهام آفرینی، نماد‌گرایی، فرم ارگانیک

شعر رمانتیک

یأس اجتماعی

غم‌پرستی،‌ فردگرایی، تنهایی‌ و انزواگزینی، یأس فلسفی

شعر انقلاب

انقلابی‌گری

مبارزة سیاسی، آرمانگرایی، احیای ارزش‌های شیعی،

شعر جنگ

صدور انقلاب

ارزشهای شیعی، عرفان‌گرایی، شهادت طلبی،

شعر پسامدرن

ساختارشکنی

سنت‌گریزی، تأویل‌گرایی، قطعیت‌ناباوری ، ترجمان‌گرایی

 


[1] . dominant discours